Wentylacja obiektów przemysłowych wielkokubaturowych, zarówno produkcyjnych, jak i magazynowych to dość skomplikowane zadanie projektowe – nie ma na to uniwersalnego sposobu.
Klimatyzacja obiektów przemysłowych
Sposoby klimatyzacji hal są uzależnione od wielu czynników. Rolą doświadczonego projektanta, jest wzięcie pod uwagę szeregu różnych kwestii np.:
- funkcji budynku, sposobu jego użytkowania,
- cech konstrukcyjnych (wysokość, sposób magazynowania towarów),
- rodzaju oraz szczelności izolacji przegród budowlanych i stolarki okiennej/drzwiowej,
- dodatkowych technologii produkcji.
Zadaniem projektanta jest również podzielenie wnętrza obiektu na strefy związane z różnym przeznaczeniem oraz odpowiedź na pytanie, jaki system klimatyzacji hali wybrać. Dla inwestora najważniejszą kwestią jest rentowność całego systemu.
Wentylacja hal - wymagania
Wymagania wentylacji hal są zależne od odbywających się tam procesów technologicznych oraz długości czasu pracy ludzi. Ponadto strumień powietrza pochodzący z urządzeń wentylacyjnych nie może być skierowany bezpośrednio na stanowisko pracy. Konieczne jest również oczyszczenie doprowadzanego z zewnątrz powietrza z pyłków i substancji szkodliwych dla zdrowia.
Jednym z najistotniejszych elementów wentylacji hal jest krotność wymiany powietrza. Wymogi wentylacji hal (nieklimatyzowanych) mówią o co najmniej półkrotnej wymianie powietrza na godzinę. Z kolei przy produkcji wyrobów włókienniczych, w pomieszczeniach, w których skrapla się para wodna, wymiana powietrza powinna być 6-krotna w ciągu godziny. Jeżeli w pracy wykorzystywane są cyjanki do np. obróbki cieplnej metali, to wentylacja powietrza w hali powinna być 10-krotna. Gdy stanowisko wymaga pracy z rtęcią, to obiekt powinien być wyposażony w wentylację mechaniczną z górnym nawiewem i dolnym odsysaniem, zapewniając 6-krotną wymianę powietrza.
Wentylacja strefowa
Wentylacja strefowa jest jednym z najefektywniejszych sposobów na zapewnienie powietrza o optymalnych parametrach. Wykorzystuje ona odciągi miejscowe. To rozwiązanie zapewnia możliwość przewietrzania i izolacji wybranych miejsc w hali produkcyjnej. Dobrze zaprojektowany system usunie zanieczyszczenia, jednocześnie ograniczając pojawienie się wilgoci oraz nadmiernego ciepła bez potrzeby wentylacji całego obiektu. Stosuje się ją często w lakierniach, spawalniach, strefach pakowania i przesypywania, ale również w miejscach magazynowania substancji pylących i toksycznych.
Wentylacja miejscowa
Ważną kwestią jest także zapobieganie rozprzestrzenianiu się niebezpiecznych substancji w hali. Do tego celu projektowane są specjalne odciągi, czy też montowane zabudowy przy stołach roboczych lub narzędziach, a także ssawki rękawów spawalniczych. Wentylacja miejscowa stosowana jest szczególnie w przypadku, gdy w budynku produkcyjnym znajdują się stanowiska szlifierskie i spawalnicze.
Odzysk energii w hali
Sercem całego układu jest centrala wentylacyjna. Jej zadaniem jest zapewnienie optymalnych warunków czystości powietrza oraz odzysk ciepła. Ciepło „zużytego” powietrza może zostać wykorzystane do ponownego ogrzania obiektu. Podstawowym elementem takiego rodzaju centrali z rekuperatorem jest wymiennik, który zapewnia wymianę energii pomiędzy dwoma strumieniami powietrza.
Nawilżanie powietrza
Powietrze w pomieszczeniach, w których przebywają ludzie (pomieszczenia produkcyjne), należy oczyścić ze szkodliwych substancji będących efektem ubocznym procesu produkcyjnego. Wskazane jest wówczas zastosowanie specjalnych filtrów – podobnie jak w przemyśle spożywczym czy farmaceutycznym. W przypadku pomieszczeń, w których przebywają pracownicy, zwłaszcza części biurowej obiektu, warto zainwestować w wyposażenie centrali wentylacyjnej w sekcje nawilżania (urządzenia wodne lub parowe). Pozwala to na utrzymanie wilgotności powietrza na optymalnym poziomie i zapobiega efektowi suchego powietrza.
Nowoczesną aparaturę uzupełniającą system wentylacji należy traktować nie jako zbędny wydatek, ale rozsądną inwestycję. Dzięki nim koszt wentylacji hal magazynowych czy też produkcyjnych będzie możliwy do skalkulowania a oszczędności uzyskane w procesie eksploatacji budynku będą znaczące.
Wybór odpowiedniego systemu wentylacji oraz jej sterowanie powinno być wynikiem merytorycznej analizy, w skład której wchodzą zarówno aspekty komfortu pracownika, jak i kosztów inwestycyjnych i eksploatacyjnych.
